“Στέγαση” σε εγκαταλελειμμένα κτίρια και η ανάγκη για λύσεις τύπου “Housing First”

Η τραγική πυρκαγιά σε εγκαταλελειμμένο κατάστημα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, που στοίχισε τη ζωή σε έναν άνθρωπο που διέμενε εκεί, δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο περιστατικό. Είναι μια, ακόμα, υπενθύμιση πως αστεγία δεν είναι μόνο αυτό που βλέπουμε στον δρόμο. Είναι και αυτό που επιλέγουμε – συλλογικά – να μη βλέπουμε.

Η διαμονή σε εγκαταλελειμμένα, ακατάλληλα ή επικίνδυνα κτίρια είναι μια από τις πιο υποτιμημένες και ταυτόχρονα επικίνδυνες μορφές αστεγίας. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή τυπολογία ETHOS της FEANTSA, τέτοιες περιπτώσεις εμπίπτουν καθαρά στον ορισμό της αστεγίας και του Housing Exclusion. Δεν πρόκειται για “προσωρινές λύσεις στέγασης”· πρόκειται για συνθήκες που θέτουν ανθρώπινες ζωές σε άμεσο κίνδυνο.

Γιατί χρειαζόμαστε το “Housing First”, στην Ελλάδα, τώρα.

Η αστεγία δεν είναι μόνο κοινωνικό πρόβλημα, είναι δομική αποτυχία των πολιτικών που εφαρμόζονται. Η διαβίωση σε εγκαταλελειμμένα κτίρια είναι από τις πιο έντονες “ενσαρκώσεις” αυτής της αποτυχίας.

Η μεθοδολογία Housing First, στην οποία εκπαιδεύομαι αυτή την περίοδο από το Housing First Europe Hub, ως εκπαιδευτής, είναι μια προσέγγιση που προσφέρει άμεσα και χωρίς όρους μόνιμη, κανονική στέγαση σε ανθρώπους που βιώνουν αστεγία, ιδιαίτερα εκείνους με σύνθετες ανάγκες. Βασίζεται στην αρχή ότι η στέγαση είναι ανθρώπινο δικαίωμα και όχι κάτι που πρέπει να «κερδηθεί». Ο άνθρωπος είναι κύριος του σπιτιού του, χωρίς υποχρεώσεις για θεραπεία ή αλλαγή συμπεριφοράς. Η υποστήριξη είναι διαθέσιμη, εξατομικευμένη και διαρκής, αλλά ποτέ υποχρεωτική.

Το Housing First είναι η πιο καινοτόμος μεθοδολογία στην αντιμετώπιση της αστεγίας τα τελευταία 40 χρόνια, με αποδεδειγμένο ποσοστό επιτυχίας άνω του 70% σε ΗΠΑ, Καναδά και σε όσες ευρωπαϊκές χώρες εφαρμόζεται..

Από την "αόρατη" επιβίωση, στην αξιοπρεπή διαβίωση

Στην Emfasis Non-Profit, ερχόμαστε καθημερινά αντιμέτωποι με περιπτώσεις ανθρώπων που διαβιούν σε επικίνδυνα, ακατάλληλα κτίρια. Άνθρωποι χωρίς πρόσβαση σε υπηρεσίες, χωρίς επιλογές. Άνθρωποι "αόρατοι", σε κάθε επίπεδο του συστήματος.

Η εμπειρία μας στο πεδίο, σε συνδυασμό με τη διεθνή κατάρτιση που λαμβάνουμε ως οργανισμός, ενισχύει τη θέση μας: η Ελλάδα χρειάζεται οργανωμένες, θεσμικά υποστηριζόμενες, εξατομικευμένες παρεμβάσεις τύπου Housing First.

Η ασφαλής και αξιοπρεπής στέγαση δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ανθρώπινο δικαίωμα.Και για να το υπερασπιστούμε, οφείλουμε πρώτα να δούμε και να αναγνωρίσουμε όσα, μέχρι σήμερα, μένουν στο σκοτάδι.

Βαγγέλης Λυγνός, Head of Operations